زمینه و هدف: سیکلوفسفامید یک داروی ضد سرطان است که سبب آلکیلاسیون DNA درسلول‌ها می‌شود. سیکلوفسفامید موجب کاهش تعداد گلبول‌های خون وآسیب‌رسانی به مغز استخوان می‌گردد. گل راعی یک گیاه دارویی است که دارای خواص آنتی‌اکسیدانی است. هدف از این مطالعه تأثیر خون‌سازی عصاره برگ‌ گل راعی بر روی عملکرد مغز استخوان و پارامترهای خون در موش صحرایی نر درمان شده با سیکلوفسفامید بود.

روش بررسی: در این پژوهش تجربی از 42 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار با وزن25 ±220 استفاده گردید. موش‌ها  به طور تصادفی به 6 گروه 7 سری تقسیم شدند؛ گروه کنترل(دریافت کننده روزانه 5/0 میلی لیتر نرمال سالین درون صفاقی)،  گروه شاهد(دریافت کننده روزانه 15 میلی گرم بر کیلوگرم داروی سیکلوفسفامید، داخل صفاقی)، گروه کنترل مثبت(دریافت کننده روزانه 200 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره هیدروالکلی گل راعی)، و گروه‌های تیمار 1، 2 و 3 ( به ترتیب 100 میلی گرم بر کیلوگرم ، 200 میلی گرم بر کیلوگرم  و 400 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره گل راعی +15 میلی گرم بر کیلوگرم داروی سیکلوفسفامید را به صورت درون صفاقی به مدت 10روز). پس ازپایان آزمایش نمونه‌های خون به طور مستقیم از قلب جمع‌آوری گردید و پارامترهای(گلبول سفید)، (گلبول قرمز)، (هموگلوبین)، (هماتوکریت)، (پلاکت) و میانگین حجم سلولی) آنالیز و بررسی شد. داده‌ها به صورت میانگین± انحراف‌معیار ارایه و با استفاده از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس و تست توکی تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج حاصل نشان داد که سیکلوفسفامید باعث آسیب رسانی بافت مغز استخوان می‌شود که در این صورت به طور قابل توجهی باعث کاهش تعداد گلبول‌ها و پلاکت‌های خون در گروه درمان شده با سیکلوفسفامید گردید(001/0p<). عصاره گل راعی اثرات بهبود دهندگی معنی‌داری نسبت به گروه شاهد بر پارامترهای خون در موش‌های دریافت کننده سیکلوفسفامید نشان داد(001/0p<).

نتیجه‌گیری: عصاره گل راعی دارای ترکیب‌های فلاونوئیدی و آنتی‌اکسیدانی می‌باشد که این مواد قادر هستنند بافت مغز استخوان را در برابر داروهای شیمیایی محافظت کند. مصرف عصاره ی گل راعی به صورت وابسته به دوز دارای اثر محافظت کنندگی بر  پارامترهای خون در موش‌های درمان شده با داروی سیکلوفسفامید می‌باشد.