زمینه و هدف: فعالیت ورزشی یک جزء مهم از سلامتی است و یک شیوه جدایی ناپذیر برای مدیریت بیماران دیابت ملیتوس است. این پژوهش با هدف مقایسه دو شیوه تمرین (تمرین شدید تناوبی و ترکیبی بر سطوح قند خون، انسولین و مقاومت به انسولین زنان مبتلا به دیابت ملیتوس صورت گرفت.

روش بررسی: 52 نفر از زنان مبتلا به دیابت ملیتوس (سن 45 تا60 سال، قند خون ناشتای بالاتر از 126 میلی‌گرم بر دسی­لیتر) به‌طور داوطلبانه در تحقیق حاضر شدند و بر اساس مقادیر هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) در سه گروه تمرین همزمان قدرتی-استقامتی (17نفر) و تمرین شدید تناوبی (17 نفر) و کنترل (18 نفر) قرار گرفتند. گروه همزمان قدرتی-استقامتی به مدت هشت هفته، سه جلسه در هفته تمرین استقامتی با 60 درصد حداکثر ضربان قلب (MHR) و دو جلسه در هفته تمرین مقاومتی با 70 درصد یک تکرار بیشینه (1-RM) انجام دادند. گروه تمرین شدید تناوبی به مدت هشت هفته، سه جلسه در هفته 4 تا10 تکرار آزمون وینگیت 30 ثانیه­ای بر روی ارگومتر را با حداکثر تلاش انجام دادند. گروه کنترل هیچ‌گونه فعالیت منظم  ورزشی نداشتند. در پایان 42 نفر از آزمودنی­ها موفق به اتمام دوره تحقیق شدند و10 نفر آن­ها به دلیل بیماری و عدم شرکت در تمرینات حذف شدند. سطوح قند خون ناشتا و انسولین 24 ساعت قبل و 48 ساعت بعد از اتمام آخرین جلسه تمرینی اندازه­گیری شد.

یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که میزان قند خون ناشتا در گروه تمرین تمرین شدید تناوبی کاهش معنی­داری داشت (000/0=p). میزان قند خون ناشتا در گروه تمرین همزمان قدرتی-استقامتی کاهش معنی­داری نداشت (062/0p=). نتایج مقایسه بین گروهی تفاوت معنی­داری را نشان نداد (171/0p=). میزان انسولین ناشتا (001/0p<)، مقاومت به انسولین (000/=0p) در گروه تمرین شدید تناوبی پس از مداخله تمرینی کاهش معنی­داری داشت. میزان انسولین ناشتا (001/0p=)، مقاومت به انسولین (000/0=p) در گروه تمرین همزمان قدرتی-استقامتی پس از مداخله تمرینی کاهش معنی­داری داشت. نتایج مقایسه بین گروهی تفاوت معنی­داری را در متغیر­های انسولین ناشتا (036/0p=) و مقاومت به انسولین (008/0p=) نشان داد.

نتیجه گیری: تمرین شدید تناوبی و همزمان قدرتی-استقامتی می‌توانند اثرات مثبتی بر سطوح قند خون، انسولین و مقاومت به انسولین زنان دیابت ملیتوس داشته باشند.