زمینه و هدف: سیکلوفسفامید یک داروی ضد سرطان است که سبب آلکیلاسیون DNA درسلول‌ها می‌شود. سیکلوفسفامید موجب کاهش تعداد گلبول‌های خون وآسیب‌رسانی به مغز استخوان می‌گردد. گل راعی یک گیاه دارویی است که دارای خواص آنتی‌اکسیدانی است. هدف از این مطالعه تأثیر خون‌سازی عصاره برگ‌ گل راعی بر روی عملکرد مغز استخوان و پارامترهای خون در موش صحرایی نر درمان شده با سیکلوفسفامید بود.

روش بررسی: در این پژوهش تجربی از ۴۲ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار با وزن۲۵ ±۲۲۰ استفاده گردید. موش‌ها  به طور تصادفی به ۶ گروه ۷ سری تقسیم شدند؛ گروه کنترل(دریافت کننده روزانه ۵/۰ میلی لیتر نرمال سالین درون صفاقی)،  گروه شاهد(دریافت کننده روزانه ۱۵ میلی گرم بر کیلوگرم داروی سیکلوفسفامید، داخل صفاقی)، گروه کنترل مثبت(دریافت کننده روزانه ۲۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم عصاره هیدروالکلی گل راعی)، و گروه‌های تیمار ۱، ۲ و ۳ ( به ترتیب ۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم ، ۲۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم  و ۴۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم عصاره گل راعی +۱۵ میلی گرم بر کیلوگرم داروی سیکلوفسفامید را به صورت درون صفاقی به مدت ۱۰روز). پس ازپایان آزمایش نمونه‌های خون به طور مستقیم از قلب جمع‌آوری گردید و پارامترهای(گلبول سفید)، (گلبول قرمز)، (هموگلوبین)، (هماتوکریت)، (پلاکت) و میانگین حجم سلولی) آنالیز و بررسی شد. داده‌ها به صورت میانگین± انحراف‌معیار ارایه و با استفاده از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس و تست توکی تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج حاصل نشان داد که سیکلوفسفامید باعث آسیب رسانی بافت مغز استخوان می‌شود که در این صورت به طور قابل توجهی باعث کاهش تعداد گلبول‌ها و پلاکت‌های خون در گروه درمان شده با سیکلوفسفامید گردید(۰۰۱/۰p<). عصاره گل راعی اثرات بهبود دهندگی معنی‌داری نسبت به گروه شاهد بر پارامترهای خون در موش‌های دریافت کننده سیکلوفسفامید نشان داد(۰۰۱/۰p<).

نتیجه‌گیری: عصاره گل راعی دارای ترکیب‌های فلاونوئیدی و آنتی‌اکسیدانی می‌باشد که این مواد قادر هستنند بافت مغز استخوان را در برابر داروهای شیمیایی محافظت کند. مصرف عصاره ی گل راعی به صورت وابسته به دوز دارای اثر محافظت کنندگی بر  پارامترهای خون در موش‌های درمان شده با داروی سیکلوفسفامید می‌باشد.