نگار ایازی، ناصر میرازی، حسام پارسا، سمانه صفری،
دوره ۲۹، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: سرب از عوامل آلوده کننده زیست محیطی می‌باشد و بر عملکرد دستگاه‌های مختلف بدن از جمله دستگاه تولید مثل، اثرات مخربی دارد. لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی اثرات محافظتی عصاره هیدرواتانولی پنیرنخل بر اسپرماتوژنز موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار القا شده با استات سرب بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی که در سال ۱۴۰۲ انجام شد، ۳۵ سر موش صحرایی نر با محدوده وزنی ۲۲۰ ـ۲۰۰ گرم وارد مطالعه شدند و به ۵ گروه کنترل(دریافت کننده آب و غذای معمولی)، کنترل مثبت(دریافت کننده عصاره پنیرنخل با دوز۵۰۰ میلی‌گرم برکیلوگرم)، شاهد(دریافت کننده استات سرب ۵/۰ گرم بر لیتر، در آب آشامیدنی) و تیمار ۱و۲ ( دریافت کننده ی استات سرب و عصاره پنیر نخل با دوز ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی‌گرم برکیلوگرم)تقسیم شدند. تزریق عصاره به صورت درون صفاقی روزانه و به مدت ۲ هفته انجام شد. در پایان آزمایشات، از حیوانات خون‌گیری و از سرم آن هورمون‌های تستوسترون،LH وFSH اندازه گیری شد، سپس شمارش اسپرم انجام و نمونه‌های بافت‌شناسی بیضه ارزیابی شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری کلموگروف- اسمیرونوف، آنالیز واریانس یک طرفه درون آزمودنی و تست تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج به دست آمده مطالعه حاضر نشان داد که استات سرب تخریب و نکروز در بافت بیضه موش‌ها ایجاد می‌کند. هم‌چنین کاهش معنی‌داری در تعداد اسپرم‌ها و سطح سرمی هورمون تستوسترون به وجود می‌آورد(۰۰۱/۰ p<). عصاره پنیر نخل موجب محافظت از بافت بیضه و افزایش روند اسپرماتوژنز در گروه‌های تیمار نسبت به گروه شاهد گردید. هورمون تستوسترون در گروه‌های تیمار نسبت به گروه شاهد افزایش معنی‌داری داشت(۰۵/۰p<).
نتیجه‌گیری: عصاره هیدرواتانولی پنیرنخل دارای اثر محافظتی در بافت بیضه موش‌های صحرایی در برابر اثرات توکسیک استات سرب است.
