زینب مومنی، ساره رستمی، نرگس غیور، مرتضی بهنام رسولی،
دوره ۱۴، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۸ )
چکیده
مقدمه و هدف: آلودگی با سرب، دستگاه‌های مختلف بدن به ویژه دستگاه عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. جذب سرب در دوران حاملگی اثرات سوء بر تکامل سیستم عصبی مرکزی جنین داشته و موجب اختلال در فرآیند یادگیری و حافظه در دوران بزرگسالی می‌شود. نتایج تحقیقات جدید، اثرات مثبت گیاه بادرنجبویه را در تقویت حافظه در برخی بیماری های عصبی نشان می دهد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثرات گیاه بادرنجبویه بر اختلالات یادگیری ناشی از سرب در رت بود.
مواد و روش‌ها: این یک مطالعه تجربی است که در سال ۱۳۸۷ در دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. ۴۰ رت باکره نژاد ویستار پس از آمیزش به گروه‌های کنترل، کنترل منفی و ۶ گروه آزمایشی شامل؛ بادرنجبویه (در سه دوز مختلف) و بادرنجبویه به همراه سرب تقسیم شدند. تجویز بادرنجبویه به همراه جیره غذایی و سرب از طریق آب آشامیدنی صورت گرفت. تیمار از روز ۷ حاملگی شروع شد و در طی دوران بارداری آنها ادامه داشت. پس از آن قابلیت یادگیری و نگهداری حافظه زاده‌های ۴ ماهه به وسیله ماز T چند واحدی مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که در قابلیت یادگیری و حافظه بین گروه سرب و سایر گروه‌ها تفاوت معنی‌داری وجود دارد (۰۵/۰> p)، در حالی که بین گروه کنترل و گروه‌های تجربی تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: در رت‌های گروه سرب اختلالات یادگیری به وضوح مشاهده شد. از آنجا که بین گروه کنترل و گروه بادرنجبویه به همراه سرب تفاوت معنی داری وجود نداشت، بادرنجبویه احتمالاً می‌تواند اختلالات یادگیری ناشی از سرب را در دوران بعد از تولد بهبود بخشد.
