ابوالقاسم هادی نیا، سید مجید حسینی، امیر قنبری، رویا آریانپور، فاطمه سیدی، شهربانو عسگریان،
دوره ۱۵، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۹ )
چکیده
مقدمه و هدف: گیاهان تیره پسته با داشتن گونه‌های مختلف از قبیل؛ پسته وحشی، پسته خوراکی و خنجک از جمله گیاهان دارویی محسوب می‌شوند. با توجه به مشخص شدن اثرات ضدمیکربی و ضدالتهابی این گیاهان و نقش سیستم ایمنی بدن در مقابله با عوامل عفونی مختلف و این که در زمینه اثرات دارویی گونه خنجک تحقیقات کمی صورت گرفته است، هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر عصاره میوه خنجک بر سیستم ایمنی هومورال در موش صحرایی بود.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی که در سال۱۳۸۸ در دانشگاه علوم پزشکی یاسوج انجام شد، تعداد ۴۰ سر موش صحرایی نر انتخاب گردید و به طور تصادفی به چهار گروه مساوی آزمون هسته، پوسته، میوه کامل و کنترل تقسیم شدند. برای تحریک سیستم ایمنی حیوانات، دوز مناسب واکسن ب‌ث‌ژ به همراه ادجوان کامل فروند به صورت داخل صفاقی تزریق شد. بعد از یک هفته به ترتیب به گروه‌های آزمون از تیمار مناسب(۶ درصد) عصاره هسته، پوسته و میوه کامل خنجک به مدت دو هفته، به میزان ۱۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم در روز و به گروه کنترل دارونما گاواژ شد. یک هفته بعد از دریافت آخرین دوز میزان آنتی‌بادی‌های IgG و IgM آنها با روش الایزا اندازه‌گیری شدند. در ادامه طحال و عقده‌های لنفاوی گردنی حیوانات برداشته شده و پس از پردازش و تهیه برش‌های سریالی حجم طحال و عقده‌های لنفاوی و هم چنین قطر نواحی پالپ سفید طحال و فولیکول‌های عقده‌های لنفاوی با استفاده از روش استریولوژی محاسبه شدند. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزارSPSS و آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین میزان آنتی‌بادی‌های IgGو IgM ، حجم طحال و عقده‌های لنفاوی و هم‌چنین قطر نواحی پالپ سفید طحال و فولیکول‌های عقده‌های لنفاوی در گروه‌های سه گانه آزمون با گروه کنترل اختلاف معنی‌داری نداشت(۰۵/(p>.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان داد که عصاره میوه خنجک با دوز ۶ درصد به طور مستقیم بر سیستم ایمنی هومورال و افزایش میزان آنتی‌بادی‌ها مؤثر نمی‌باشد.
