سلیمان افروغی، سقراط فقیه‌زاده، مجید جعفری خالدی، مهدی قندهاری مطلق،
دوره ۱۵، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۹ )
چکیده
مقدمه و هدف: بر پایه مطالعه‌های انجام شده میزان شیوع پوسیدگی دندان در گروه کودکان پیش دبستانی در کشور ایران بالا بوده و از ۶۴/۳۱ تا ۷/۸۳ درصد متغیر است. شاخص کلی dmft قادر به بررسی و تعیین میزان اثرگذاری یک دندان پوسیده روی دندان‌های همسایه ومجاور نمی‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر دندان‌های مجاور بر وضعیت پوسیدگی یک دندان به شیوه آمار فضایی بود.
مواد و روش ها : این مطالعه تحلیلی‌ـ مقطعی طی سال‌های ۱۳۸۷ـ ۱۳۸۶ در دانشگاه‌های تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران بر روی ۴۰۰ نفر از کودکان ۵ ـ ۳ ساله انجام شد. ابتدا ویژگی‌های جمعیتی وعادات بهداشتی کودکان در پرسشنامه‌ای ثبت می‌شد. سپس تشخیص پوسیدگی در تمام بیست دندان شیری هر کودک بر پایه روش‌های استاندارد و رایج کلینیکی و پاراکلینیکی از جمله؛ سوند، مشاهده مستقیم و عکس‌برداری انجام گرفت. مدل اتولوجستیک برای بررسی رابطه وضعیت پوسیدگی یک دندان و سه دندان مجاور، شامل؛ دو دندان کناری و دندان مقابل آن به کار برده شد. اثر عوامل مختلف از جمله دندان‌های مجاور بر بروز پوسیدگی دردندان‌های شیری، به وسیله آزمون z مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که یک رابطه قوی بین وضعیت پوسیدگی یک دندان وسه دندان مجاور آن وجود دارد و اثر متغیر خود همراه فضایی که عبارت از مجموع وضعیت دندان‌های مجاور هر دندان می‌باشد، به طور شدید معنی‌دار است(۰۰۰۱/۰ = p). علاوه بر این اثر موقعیت مکانی دندان از جمله فک خلفی یا قدامی‌بودن بر پوسیدگی آن به طرز قابل توجهی نیز معنی‌دار می‌باشد(۰۰۰۱/۰=p).
نتیجه‌گیری: در مجموعه دندان‌های شیری هر سه دندان مجاور، اثر شدیدی بر وضعیت پوسیدگی یک دندان دارد. می‌توان بیان کرد که دندان‌های واقع در فک بالا و درموقعیت خلفی دهان هر کودک، زودتر پوسیده می‌شوند.
