صدیقه پایدار، غلامعلی جلودار، جمشید محمدی،
دوره ۲۰، شماره ۵ - ( ۵-۱۳۹۴ )
چکیده
زمینه و هدف: اثرات درمانی گیاهان دارویی سنتی در طب سنتی برای بسیاری از بیماری‌ها نشان داده شده است. مطالعه‌هانشان داده که بعضی از گیاهان خانواده تریپدال سبب کاهش قند خون می‌شوند، ولی در مورد گیاه خرگریو اطلاعات کمی در دسترس است. هدف از مطالعه حاضر اثر تجویز خوراکی عصاره هیدروالکلی گیاه خرگریو بر پارامترهای لیپیدی سرم و گلوکز خون موش‌های صحرایی دیابتی بود. روش بررسی: در این مطالعه تجربی از ۴۰ سر موش صحرایی نر نژاد اسپراگ داولی در ۵ گروه هشت‌تایی استفاده شد. گروه اول(شاهد سالم) روزانه آب مقطر دریافت می‌کردند، گروه دوم (شاهد تحت درمان)روزانه به میزان ۵۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره گیاه خرگریو دریافت نمودند. گروه سوم تا پنجم گروه‌های دیابتی بودند که گروه سوم به عنوان شاهد دیابتی روزانه آب مقطر دریافت می‌نمودند و گروه های چهارم و پنجم دیابتی تحت درمان ۱و ۲ روزانه به ترتیب ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره خرگریو دریافت نمودند. میزان وزن و گلوگز ناشتا به صورت هفتگی اندازه‌گیری و ثبت گردید. در پایان روز ۲۱ دوره آزمایش، نمونه خون از قلب جمع‌آوری و جهت اندازه‌گیری گلوکز و شاخص‌های لیپیدی سرم (کلسترول تام، تری گلیسرید، HDL-c، LDL-c) مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصله نشان داد که عصاره هیدروالکلی گیاه خرگریو سبب افزایش معنی‌دار میانگین وزن در گروه‌های دیابتی تحت درمان نسبت به شاهد دیابتی پس از ۲۱ روز و کاهش معنی دار گلوکز در گروه تحت درمان ۲ گردید. همچنین عصاره این گیاه توانست باعث کاهش معنی‌دار سطح کلسترول تام و تری‌گلیسیرید به صورت وابسته به دوز در پایان دوره آزمایش در گروه‌های دیابتی تحت درمان گردید. نتیجهگیری: بهبود لیپیدهای سرم و گلوکز ممکن است به واسطه افزایش ترشح انسولین از پانکراس، آزاد شدن انسولین از باندهای انسولینی و یا افزایش حساسیت گیرنده‌ها به انسولین باشد. همچنین ممکن است خاصیت آنتی‌اکسیدانی گیاه سبب بهبود عملکرد پانکراس شده باشد.
جمشید محمدی، فرشته دادفر، حسین روشنفکر، حمداله دلاویز،
دوره ۲۴، شماره ۴ - ( ۶-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: افراد مبتلا به دیابت از اختلالات مختلف تولید مثلی رنج می‌برند که کاهش میل جنسی و ناتوانی در باروری از آن جمله محسوب می‌گردد. اثرات درمانی مصرف گیاهان دارویی در درمان بیماری‌های متعدد از جمله ناباروری به اثبات رسیده است. لذا هدف از این مطالعه تأثیر عصاره هیدروالکلی گیاه خرگریو بر غلظت‌های سرمی هورمون‌های جنسی در موش صحرایی نر دیابتی می باشد.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، تعداد ۳۲ سر موش نر صحرانی نر بالغ در محدوده وزنی ۲۵۰ـ۱۵۰ گرم، به طور تصادفی به چهار گروه ۸ تایی تقسیم شدند. گروه کنترل نرمال و کنترل دیابتی دریافت کننده آب مقطر و گروه شاهد و دیابتی تحت درمان به ترتیب ۵۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره هیدروالکلی خرگریو را دریافت کردند. موش های صحرایی بوسیله استرپتوزوتوسین دیابتی شدند. طول دوره آزمایش ۲۱ روز بود. در پایان دوره آزمایش از تمام گروه‌ها خون‌گیری به عمل آمد و از نمونه‌های خونی جمع‌آوری شده،اندازه‌گیری غلظت سرمی LH، FSH و تستوسترون انجام گرفت. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس یک‌طرفه و توکی تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که عصاره هیدروالکی خرگریو در گروه دیابتی تحت درمان در مقایسه با گروه کنترل دیابتی منجر به افزایش غلظت سرمی هورمون های LH، FSH و تستوسترون شد. همچنین میانگین وزن بدن در گروه دیابتی تحت درمان افزایش معنی‌داری در مقایسه با گروه‌کنترل دیابتی دارد(۰۵/۰p<).
نتیجهگیری: یافته‌های این مطالعه نشان دهنده تأثیر مثبت عصاره هیدروالکلی گیاه خرگریو بر ترشح هورمون‌های جنسی در موش‌های دیابتی بود و احتمالاً این گیاه می‌تواند در درمان ناباروری در مبتلایان به دیابت نقش درمانی ایفا کند.
