زمینه و هدف: سکته مغزی سومین عامل مرگ­ومیر و اولین عامل ناتوانی در جهان است. در طی ایسکمی، تولید رادیکال­های آزاد افزایش می­یابد. آنتی­اکسیدان­ها می­توانند از اکسیداتیو ناشی از تولید رادیکال­های آزاد جلوگیری کنند. از آنجایی که مرزه دارای ترکیب‌های آنتی‌اکسیدانی است، هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره مرزه بر حجم آسیب بافتی و نقص­های نورولوژیک بود.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی ۳۵ موش صحرایی نر نژاد ویستار به ۵گروه(۷تایی) تقسیم شدند؛ گروه کنترل(تیمار با آب مقطر+ القای ایسکمی)، سه گروه آزمایشی(تیمار با عصاره هیدروالکلی مرزه با دوزهای۵۰، ۷۵ و ۱۰۰میلی­گرم برکیلوگرم+ القای ایسکمی) و گروه شم(آب مقطر  و عدم القای ایسکمی). تیمار به مدت ۳۰ روز، به صورت خوراکی و از طریق گاواژ صورت گرفت. حیوانات هر روز یک بار و در ساعت ۱۱ـ۱۰ صبح تیمار شدند. القای ایسکمی از طریق انسداد شریان مغزی میانی به روش لونگا و همکاران صورت گرفت. این روش سبب القای ایسکمی موضعی  به مدت ۶۰ دقیقه گردید. سپس حجم آسیب بافتی توسط نرم افزار Image Tool و امتیاز نقص­های نورولوژیک با استفاده از بررسی­های رفتاری، مورد ارزیابی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون من ویتنی تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: پیش تغذیه­ با عصاره­ی مرزه سبب کاهش حجم سکته­ی مغزی کل، در هر سه دوز ۵۰ میلی­گرم برکیلوگرم (۲۹/۴±۵۲/۱۵۰)، ۷۵ میلی­گرم برکیلوگرم (۹۸/۵±۱۸/۱۳۶) و ۱۰۰ میلی­گرم برکیلوگرم (۲۲/۵±۸۳/۱۰۶) نسبت به گروه کنترل (۸۵/۳±۹/۱۹۶) گردید(۰۰۱/۰p<). هم‌چنین عصاره سبب کاهش امتیاز نقص­های نورولوژیک در دو گروه دریافت کننده دوز ۷۵ میلی‌گرم برکیلوگرم(۲۶/۰±۸۵/۱) و ۱۰۰(۳۱/۰±۱)، نسبت به گروه کنترل(۲۸/۰±۲۸/۴) گردید(۰۰۱/۰=p).

نتیجه­گیری: به نظر می­رسد مرزه بتواند به دلیل کاهش حجم آسیب بافتی و اختلالات نورولوژیک، اثر حفاظتی در برابر آسیب­های ناشی از سکته­ی مغزی اعمال کند.