شهباز مظفری، محمدعلی سپهوندی، فیروزه غضنفری،
دوره ۲۴، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: در سال‌های اخیر، اینترنت به یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحصیلی و تفریحی دانش‌آموزان تبدیل شده است. اعتیاد به اینترنت، به عنوان یک اختلال جدید، با تعدادی از اختلالات روانپزشکی مرتبط گزارش شده است. هدف این مطالعه تعیین و بررسی برخی همبسته‌های آسیب‌شناختی روانی اعتیاد به اینترنت در دانش‌آموزان دبیرستان‌های یاسوج بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر مطالعه‌ای توصیفی از نوع همبستگی بود کـــــه در سال‌های ۱۳۹۶ـ ۱۳۹۵ انجـــام شد. تعداد۲۲۰ نفر(۱۱۸ دختر، ۱۰۲ پسر)، سنین ۱۹ـ۱۵سال، از دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر یاسوج، که به شیوه نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی، گزینش شده بودند، به تکمیل سه مقیاس؛ آزمون اعتیاد به اینترنت(IAT)، آزمون افسردگی، اضطراب، استرس(DASS-۲۱) و آزمون عزت‌نفس روزنبرگ اقدام کردند. داده‌های به‌دست آمده با استفاده از آزمون‌های آماری همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و آزمون تی مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین اعتیاد به اینترنت و افسردگی، اضطراب و فشار روانی رابطه مثبت معنی‌دار وجود دارد(۰۱/۰p<). علاوه بر این، افسردگی، استرس و اضطراب در پیش‌بینی اعتیاد به اینترنت، معنی‌دار نشان داد(۰۰۰۱/۰p<). اضطراب، که به تنهایی ۱۲ درصد از واریانس را توجیه می‌کرد، بهترین پیش‌بینی کننده بود. بعد از آن افسردگی(۲ درصد) و فشار روانی(۲ درصد) پیش‌بینی کننده‌های بهتری بودند. هم‌چنین شیوع اعتیاد به اینترنت در پسرها به طور معنی‌داری بالاتر بود و سرانجام این که عزت نفس تا حدود زیادی با اعتیاد به اینترنت نامرتبط(۰۵/۰p>) نشان داد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های به‌دست آمده مطرح می‌کند که دانش‌آموزان دارای اضطراب، افسردگی و فشار روانی، مستعد ابتلا به اعتیاد به اینترنت هستند. علاوه بر آن اضطراب، افسردگی و فشار روانی اگر مهم‌ترین تعیین‌کننده اعتیاد به اینترنت نباشند، احتمالاً از مهم‌ترین عوامل مؤثر برآن هستند. این یافته‌ها با نظریه جبران اجتماعی که معتقد است اینترنت در وهله اول برای کسانی که در تعاملات رو در رو احساس ناراحتی می‌کنند ابزار مفیدی است، هم‌سو بود. هم‌چنین این یافته‌ها با این تبیین بود که گمنامی افراد افسرده، دارای استرس و مضطرب در ارتباطات اینترنتی بهتر حفظ می‌شود. چرا که در تعاملات آنلاین نسبت به تعاملات چهره به چهره، ترس از ارزیابی منفی به وسیله دیگران به مقدار بیشتری به فرد القا می‌شود.
