راضیه وحدانی، صدراله محرابی، جانمحمد ملکزاده، رامین جان‌نثار، هیبت اله صادقی، اسماء شفایی‌پور،
دوره ۱۶، شماره ۶ - ( ۱۱-۱۳۹۰ )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به اثبات اثر داروهای گیاهی مختلف در درمان سنگ کلیه، هدف این مطالعه بررسی تأثیر عصاره آبی بن‌سرخ بر پیشگیری از سنگ کلیه ناشی از اتیلن گلیکول در موش نر نژاد ویستار بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی ۴۴ سر موش نر نژاد ویستار به صورت تصادفی به ۴ گروه مساوی به این شرح تقسیم شدند؛ گروه کنترل سالم که آب آشامیدنی و رژیم غذایی نرمال و گروه کنترل منفی که آب حاوی اتیلن گلیکول ۱ درصد دریافت کردند. گروه‌های پیشگیری با دوز کم و بالا که علاوه بر اتیلن گلیکول، تحت گاواژ روزانه عصاره آبی گیاه بن سرخ به میزان ۷۵۰ و ۱۵۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم قرار گرفتند. در روزهای اول، ۱۵ و۳۰، نمونه ادرار ۲۴ساعته موش‌ها جمع‌آوری و در پایان مطالعه موش‌ها بیهوش شده و خون‌گیری از قلب آنها انجام شد. بعد از بیهوشی با اتر و کشتن موش‌ها کلیه آنها جداشد. سپس برش‌های بافتی تهیه شده و با میکروسکوپ نوری میزان رسوب کریستال‌های اگزالات کلسیم بررسی شد. داده‌ها با آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که تعداد رسوبات اگزالات کلسیم در گروه کنترل منفی(۱/۲۶±۷/۱۸)، پیشگیری با دوزکم(۲/۸±۳/۵) و پیشگیری با دوز بالا(۸/۸۲±۶/۸۰)، نسبت به گروه کنترل سالم (بدون رسوب) افزایش یافت که این اختلاف در گروه پیشگیری با دوز بالا نسبت به کنترل سالم معنی‌دار بود(۰۵/۰p<). میزان اگزالات ادراری در روز ۳۰ در دو گروه پیشگیری و کنترل منفی به طور معنی‌داری از گروه کنترل سالم بیشتر بود(۰۵/۰p<).
نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که عصاره آبی بن سرخ اثر پیشگیری کننده از ایجاد سنگ کلیه نداشته و باعث افزایش میزان رسوب کریستال‌های اگزالات کلسیم در کلیه می‌شود.
اسما شفایی‌پور، صدراله محرابی، جانمحمد ملکزاده، رامین جان نثار، هیبت اله صادقی، راضیه وحدانی، رضا محمدی،
دوره ۱۷، شماره ۲ - ( ۳-۱۳۹۱ )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به اثبات اثر داروهای گیاهی مختلف در درمان سنگ کلیه، هدف این مطالعه بررسی اثرات عصاره آبی گیاه خاراشتر بر پیشگیری از ایجاد سنگ اگزالات کلسیم درکلیه موش صحرایی‌نر نژاد ویستار دریافت کننده اتیلن گلیکول بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی ۴۰ سر رت نر نژاد ویستار به طور تصادفی به۴ گروه مساوی تقسیم شدند. رت های گروه کنترل سالم و کنترل منفی به ترتیب آب معمولی و آب حاوی اتیلن گلیکول ۱ درصد دریافت کردند. گروه‌های پیشگیری با دوز کم و بالا، علاوه براتیلن گلیکول ۱ درصد درآب آشامیدنی عصاره خاراشتر با دوزهای۵۰۰ و۱۰۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم به صورت گاواژ روزانه دریافت کردند. جهت اندازه‌گیری فاکتورهای بیوشیمیایی ادرار در روزهای صفر، ۱۵ و ۳۰ مطالعه نمونه ادرار ۲۴ ساعته آنها جمع‌آوری شد. در پایان پژوهش پس از بیهوشی نمونه خون از رت‌ها گرفته شد و سپس کلیه آنها خارج گردید و از نظر تعداد تجمعات بلورهای اگزالات کلسیم بررسی شد. داده‌ها با آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: بین تعداد تجمعات بلورهای اگزالات کلسیم در گروه های مورد بررسی تفاوت معنی‌داری وجود نداشت(۰۵/۰p>). مقایسه غلظت اگزالات ادرار در روز ۳۰ نشان داد که گروه های پیشگیری و کنترل سالم نسبت به گروه کنترل منفی دارای اگزالات ادراری پایین‌تر بوده که این تفاوت از این نظر معنی‌دار بود(۰۵/۰p<).
نتیجه‌گیری: عصاره آبی خاراشتر با کاهش میزان اگزالات و افزایش سیترات ادرار در پیشگیری سنگ‌های کلسیم اگزالات در رت به عنوان یک مدل حیوانی مناسب، تا حدودی مؤثر است، هرچند در میزان کریستال‌های کلسیم اگزالات تأثیری ندارد.
