اعظم جوکار، سکینه گرمزنژاد، محبوبه شریفی،
دوره ۱۰، شماره ۳۷ - ( ۱-۱۳۸۴ )
چکیده
چکیده:
مقدمه و هدف:از جمله عواملی که سلامت زنان را در سنین فعال باروری و زندگی خود به مخاطره می اندازد سؤرفتار است که این خود دستیابی به دیگر اهداف برنامه های بهداشت را تحت تأثیر قرار می دهد. این معضل در همه جوامع و به صورت جسمی، روانی، جنسی و… مشاهده می شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع سؤرفتار و برخی عوامل مؤثر بر آن در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی ـ درمانی یاسوج صورت گرفت.
مواد و روش ها: مطالعه به صورت توصیفی ـ تحلیلی به صورت مقطعی با نمونه گیری تصادفی در مدت شش ماه برروی ۵۱۷ نفر از زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی در سال ۱۳۸۲ انجام شد. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه ( شامل؛ سه بخش مشخصات زمینه ای ، تعیین انواع سؤ رفتار و عوامل مؤثر در بروز آن ) و مصاحبه حضوری جمع آوری گردید و افراد به دو گروه با و بدون سؤ رفتار تقسیم شدند . سپس با نرم افزاز SPSS و آزمون های آماری استنباطی ، آنالیز واریانس و مجذور کای اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: شیوع سؤ رفتار به میزان ۴/۷۸ درصد به دست آمد که شایع ترین فرم آن به ترتیب؛ کلامی(۵/۶۹ درصد)،عاطفی(۲/۵۴ درصد)، جسمی(۴/۳۶ درصد) و جنسی(۲/۲۲ درصد) مشاهده شد.شیوع سؤرفتار جسمی در بارداری ۸ درصد و شایع ترین فرد به غیر از همسر که زن را مورد سؤ رفتار جسمی قرار داده بود، مادر شوهر و خواهر شوهر(۲۱ درصد)بودند. هم چنین ارتباط معنی داری بین تحصیلات زن و شوهر، سابقه بیماری عصبی در زن و شوهر، درآمد شوهر، اعتیاد همسر و… در افراد با و بدون سؤ رفتار دیده شد(۰۵/۰ p<).
نتیجه گیری: حصول شیوع بالای سؤ رفتار در این طرح و به خصوص نوع کلامی ، از میزان شیوع سایر مطالعات بیشتر و همسویی نداشت که ممکن است به دلایل مختلفی از قبیل فرهنگ مرد سالاری ، عدم توجه به حقوق زنان و ... باشد . هم چنین نتایج بیانگر ارتباط معنی دار بین برخی عوامل از جمله؛ سطح تحصیلات، اعتیاد ، سواد، بیماری عصبی و… با سؤ رفتار بود که دال بر تأثیر آن عوامل در بروز سؤ رفتار است.با توجه به نتایج حاصله و ضرورت توجه به ارتقاء سلامت زنان،به نظر می رسد با افزایش آگاهی زنان متأهل، دختران و خانواده ها در خصوص عوامل مؤثر در بروز این معضل، بتوان گامی در جهت کاهش و تعدیل عوامل مذکور برداشت.
واژه های کلیدی :سؤ رفتار، عوامل مؤثر، زنان
