افشین منصوریان، پریسا زاج، نعیم عبدی، حسین هجر، معصومه علیزاده، غلامعباس سبز، جلال پورانفرد،
دوره ۲۷، شماره ۲ - ( ۱-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: مدیریت درد و ناراحتی ذهنی در بیماران مبتلا به سرطان یکی از اولویت‌های اصلی مراقبت محسوب می‌شود. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین و بررسی تأثیر روش حساسیت‌زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد بر شدت درد بیماران مبتلا به سرطان با پیگیری ۲۴ ماهه انجام شد.
روش بررسی: این یک مطالعه کارآزمایی بالینی در بیماران مبتلا به سرطان، که از درد ناشی از سرطان رنج می بردند، در بیمارستان شهید جلیل شهر یاسوج در سال ۱۳۹۸ انجام شد. در مجموع ۶۰ بیمار به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی و بر اساس تخصیص بلوک‌های تصادفی و به طور موازی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. در گروه مداخله، تکنیک حساسیت‌زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد در ۷ جلسه یک ساعته به صورت روزانه(روزی یک جلسه) به طور انفرادی در اتاق مشاوره برگزار شد. در گروه کنترل هیچ مداخله‌ای از طرف محقق صورت نگرفت و فقط درمان و مراقبت‌های روتین بیمارستان را دریافت می‌نمودند. شدت درد و ناراحتی ذهنی بیماران در قبل از مداخله، بعد از مداخله و در پیگیری ۲۴ ماهه در هر دو گروه به وسیله مقیاس رتبه‌بندی درد و مقیاس ناراحتی ذهنی اندازه‌گیری شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی، کای اسکویر، آزمون تی مستقل و تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: آزمون انالیز واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر نشان داد که میانگین شدت درد در گروه مداخله، قبل، پس از انجام مداخله و در پیگیری ۲۴ ماهه به ترتیب ۷۳/۰±۴۶/۹، ۵۱/۱±۰۳/۳ و ۲۳/۱± ۶۶/۵ بود که کاهش آماری معنی‌داری داشته است(۰۰۰۱/۰p<). هم‌چنین ناراحتی ذهنی در بیماران گروه مداخله، قبل، بعد از انجام مداخله و در پیگیری ۲۴ ماهه به ترتیب؛ ۵۶/۰±۷۶/۹، ۵۲/۱± ۲۶/۳ و ۶۲/۱±۶۱/۶ بود که کاهش آماری معنی‌داری داشته است(۰۰۰۱/۰p<). در گروه کنترل نیز با استفاده از آزمون آنالیز واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر میانگین شدت درد و ناراحتی ذهنی قبل، بعد و در پیگیری۲۴ ماهه تفاوت آماری معنی‌داری نداشتند(۰۵/۰p>).
نتیجه‌گیری: نتایج نشان دادند که روش حساسیت‌زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد در کاهش درد بیماران مبتلا به سرطان مؤثر بوده و اثر آن پس از پیگیری ۲۴ ماهه همچنان با دوام بوده است. بنابر این توصیه می شود که از این روش جدید و مؤثر در کاهش درد بیماران مبتلا به سرطان استفاده شود.
