فائزه اسماعیلی رنجبر، مریم فرهمند فر ، مهدی کدیور،
دوره ۱۷، شماره ۳ - ( ۵-۱۳۹۱ )
چکیده
زمینه و هدف: حساس‌سازی به مرفین می‌تواند موجب بهبود یادگیری و تشکیل حافظه گردد. ژن‌های کیناز وابسته به کلسیم و کالمودولین II آلفا و بتا که به مقدار قابل توجهی در هیپوکامپ بیان می‌شوند، دارای نقش مهمی در یادگیری و تشکیل حافظه می‌باشند. هدف این مطالعه بررسی حساس‌سازی به مرفین و تغییرات بیــــان در ژن‌های کیناز وابسته به کلسیم و کالمودولین II آلفا و بتا در لوب‌های راست و چپ هیپوکامپ پشتی رت‌های نر بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی که بر روی ۲۴ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار انجام شد، حساس‌سازی به مرفین، با تزریق زیر جلدی مرفین به مدت ۳ روز و سپس قطع مصرف اپیوئید به مدت ۵ روز انجام شد. سپس هیپوکامپ پشتی حیوانات جدا شده و RNA آنها استخـــــراج شد و cDNA نمونهها سنتز گردید. در نهایت بیـــان ژن‌های مذکور به کمکReal-Time PCR بررسی شد. داده‌ها با آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیان ژن کیناز وابسته به کلسیم و کالمودولین II آلفا در لوب راست و چپ تحت تیمار حساس‌سازی به مرفین نسبت به گروه کنترل تغییر معنی‌داری نداشت. تحت همین تیــــــمار بیان ژن کیناز وابسته به کلسیم و کالمودولین II بتا در لوب راست تغییر معنی‌داری نداشت، اما در لوب چپ افزایش بیان معنی‌داری مشاهده شد(۰۵/۰(p<.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد حساس‌سازی به مرفین می‌تواند باعث تغییر در مکانیسم‌های ملکولی درگیر در حافظه و یادگیری شده و ظاهراً این تغییرات می‌تواند در لوب‌های چپ و راست مغز به گونه‌ای متفاوت اعمال شوند.
