فاطمه شالودگی، افشین بهمنی، پروانه تیموری، فردین غریبی،
دوره ۲۸، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: کم تحرکی و عدم انجام فعالیت جسمانی یکی از مشکلات دوران سالمندی در دنیای امروز است. با در نظرداشتن نیازهای خاص دوران سالمندی توجه به رفتارهای ارتقا دهنده سلامت و کیفیت زندگی در سالمندان امر بسیار مهمی است. هدف از این مطالعه تعیین و بررسی تأثیر مداخله آموزشی بر میزان فعالیت جسمانی زنان سالمند بر اساس مدل قصدرفتاری بود.
روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی با استفاده از روش پیش‌آزمون‌ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بود که در سال ۱۴۰۰ بر روی زنان سالمند بالای ۶۰ سال در شهر سنندج انجام شد. مشارکت کنندگان به روش تصادفی سیستماتیک در دو گروه مداخله(۳۰ نفر) و کنترل(۳۰ نفر) قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته شامل دو بخش اطلاعات دموگرافیک و سازه‌های تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده و هم‌چنین پرسشنامه بین‌المللی فعالیت جسمانی بود. نحوه آموزش در گروه مداخله شامل؛ آموزش چهره به چهره و پرسش و پاسخ بوده که در طول ۴ جلسه ۴۵ دقیقه‌ای برگزار شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری گلموگروف اسمیرونوف، کای دو و من ویتنی تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: میانگین سن شرکت کنندگان در گروه مداخله۰/۷ ± ۶/۷۰ و گروه کنترل ۲/۸±۹/۷۳ بود. یافته‌ها نشان داد مقایسه میانگین نمرات؛ سازه‌های نگرش، نرم‌های انتزاعی، کنترل رفتاری درک شده و قصدرفتاری در گروههای مداخله و کنترل بعد از مداخله آموزشی تفاوت آماری معنی‌دار مشاهده گردید(۰۰۰۱/۰=p). هم‌چنین میزان پرداختن به فعالیت جسمانی در سالمندان گروه مداخله به طورمعنی‌داری پس از انجام مداخله آموزشی افزایش یافت(۰۰۰۱/۰=p).
نتیجه‌گیری: برنامه آموزشی مبتنی بر تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده با تأثیر بر ابعاد کنترل، نگرش، قصد رفتاری، هنجارذهنی و آگاهی سالمندان سبب افزایش فعالیت جسمانی در زنان سالمند شده است.
