زینب مومنی، ساره رستمی، نرگس غیور، مرتضی بهنام رسولی،
دوره ۱۴، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۸ )
چکیده
مقدمه و هدف: آلودگی با سرب، دستگاه‌های مختلف بدن به ویژه دستگاه عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. جذب سرب در دوران حاملگی اثرات سوء بر تکامل سیستم عصبی مرکزی جنین داشته و موجب اختلال در فرآیند یادگیری و حافظه در دوران بزرگسالی می‌شود. نتایج تحقیقات جدید، اثرات مثبت گیاه بادرنجبویه را در تقویت حافظه در برخی بیماری های عصبی نشان می دهد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثرات گیاه بادرنجبویه بر اختلالات یادگیری ناشی از سرب در رت بود.
مواد و روش‌ها: این یک مطالعه تجربی است که در سال ۱۳۸۷ در دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. ۴۰ رت باکره نژاد ویستار پس از آمیزش به گروه‌های کنترل، کنترل منفی و ۶ گروه آزمایشی شامل؛ بادرنجبویه (در سه دوز مختلف) و بادرنجبویه به همراه سرب تقسیم شدند. تجویز بادرنجبویه به همراه جیره غذایی و سرب از طریق آب آشامیدنی صورت گرفت. تیمار از روز ۷ حاملگی شروع شد و در طی دوران بارداری آنها ادامه داشت. پس از آن قابلیت یادگیری و نگهداری حافظه زاده‌های ۴ ماهه به وسیله ماز T چند واحدی مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که در قابلیت یادگیری و حافظه بین گروه سرب و سایر گروه‌ها تفاوت معنی‌داری وجود دارد (۰۵/۰> p)، در حالی که بین گروه کنترل و گروه‌های تجربی تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: در رت‌های گروه سرب اختلالات یادگیری به وضوح مشاهده شد. از آنجا که بین گروه کنترل و گروه بادرنجبویه به همراه سرب تفاوت معنی داری وجود نداشت، بادرنجبویه احتمالاً می‌تواند اختلالات یادگیری ناشی از سرب را در دوران بعد از تولد بهبود بخشد.
خدیجه صداقت، رحمت اله پرندین، مرتضی بهنام رسولی، ناصر مهدوی شهری، معصومه خیرآبادی، هاجره کلکلی،
دوره ۲۱، شماره ۱۲ - ( ۱۲-۱۳۹۵ )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: رحم به عنوان عضو اصلی دستگاه تولید مثل به طور ویژه‌ای در معرض آسیب به وسیله ترکیب‌های محیطی و شبه هورمونی می‌باشد. مواجهه با ترکیب‌های آسیب‌رسان شبه استروژنی در طی دوره‌های بحرانی از تکوین به ویژه در دوره نوزادی می‌تواند اثرات زیان‌آوری را بر تولید مثل و باروری در مراحل بعدی زندگی داشته باشند. در این تحقیق، اثرات تیمار نوزادی استروژن قارچی زیرالنون و داروی آنتی‌استروژن تاموکسیفن بر برخی شاخصه‌های بافت شناسی رحم در موش سوری ماده بررسی گردید.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی ۲۸ نوزاد موش سوری ماده از نژاد بالب سی به ۴ گروه(هفت تایی) شامل سه گروه تیماری و یک گروه کنترل تقسیم شدند. گروه‌های تیماری شامل گروه تیمار با تاموکسیفن(۴۰۰ میکروگرم بر کیلوگرم روزانه)، گروه تیمار با زیرالنون (۲ میکروگرم بر کیلوگرم روزانه) و گروه تیمار با تاموکسیفن + زیرالنون بودند. نوزادان گروه کنترل بدون تیمار بودند. تیمارها به صورت روزانه از روز ۱ تا ۵ پس از تولد و به صورت تزریق زیر جلدی صورت گرفت. سپس در حدود ۷۰ روز پس از تولد و در مرحله دی استروس موش‌ها عمیقاً بیهوش شده و رحم موش‌ها از بدن خارج گردید. به دنبال رنگ‌آمیزی، نمونه‌ها با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی گذاره مورد بررسی بافتی قرار گرفتند. داده‌های آماری با استفاده از آزمون آماری آنوا تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها : در بین گروه‌های تیماری، وزن بدن در گروه تاموکسیفن به طور معنی‌داری در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافته است(۰۵/۰p˂). وزن رحم در گروه زیرالنون(۰۵/۰p˂) و گروه تاموکسیفن+زیرالنون(۰۱/۰>p) به طور معنی داری افزایش یافت. ضخامت آندومتر در گروه تیمار با تاموکسیفن به طور معنی‌داری افزایش یافت(۰۵/۰p˂) و در گروه تیمار با زیرالنون به طور معنی‌داری کاهش یافت(۰۵/۰p˂). ضخامت میومتر در گروه تیمار با زیرالنون به طور معنی‌داری در مقایسه با گروه کنترل کاهش پیدا کرد(۰۵/۰p˂). مطالعه‌های میکروسکوپ الکترونی نشان داد که تعداد سلول‌های ساختار اپی‌تلیوم مجرای رحم گروه تیمار با تاموکسیفن در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافته است.
نتیجه‌گیری: تجویز نوزادی ترکیب‌های تاموکسیفن و زیرالنون منجر به بروز آسیب‌های بافتی در ساختار رحم می‌گردد. زیرالنون احتمالاً به دلیل ماهیت استروژنیک، موجب بروز اختلالات ساختاری به ویژه در میومتر رحم موش‌های نوزاد تیمار شده با این سم قارچی می‌شود. از طرف دیگر، تاموکسیفن نیز مثل یک آگونیست گیرنده‌های استروژنی موجب افزایش ضخامت اندومتر و تغییرات در رحم می‌شود.
