محمد زارع نژاد، حسن عبیدی، علیرضا درودچی، همایون حسینی نژاد، زهرا احصایی، محمد ذوالعدل،
دوره ۲۸، شماره ۲ - ( ۲-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) شایع‌ترین پیامد روانشناختی حوادث آسیب‌زا است که به طور معمول همراه با نقصان در عملکرد میباشد که اغلب همراه با سایر اختلالات روانشناختی میباشد، لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی شاخص‌های اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) در مراجعین ترومایی ارجاعی به بخش معاینات اداره کل پزشکی قانونی استان فارس بود.
روش بررسی: این یک مطالعه توصیفی ـ مقطعی میباشد که در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در پزشکی قانونی استان فارس انجام شد. شرکت کنندگان از افراد تجربه کننده تروما مراجعه کننده به مراکز معاینات پزشکی قانونی در شیراز انتخاب شدند. در مطالعه حاضر، به صورت تصادفی تعداد ۱۶۰ نفر از مراجعه کنندگان به واحد معاینات پزشکی قانونی در شیراز انتخاب شدند. در این مطالعه، افراد با سن ۱۸ سال یا بیشتر که تمایل به شرکت در مطالعه داشته و به منظور ارزیابی جراحات ناشی از تروما مراجعه کرده بودند، در مطالعه وارد شدند. افراد شرکت کننده با استفاده از پرسشنامه قرار گرفتن در معرض سانحه (PCL-۵) و سطوح اختلال استرس پس از سانحه DSM-۵ بررسی شدند. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردیده و به صورت آمار توصیفی در قالب جداول و نمودار بیان شدند.
یافتهها: در مطالعه حاضر، تعداد ۱۶۰ فرد مراجعه کننده به واحد معاینات پزشکی قانونی مورد بررسی قرار گرفتند که شامل ۹۱ مرد (۸۷/۵۶ درصد) و ۶۹ زن (۱۲/۴۳درصد) بود. از این تعداد، ۷۵ نفر(۸۷/۴۶درصد) بر اساس معیارهای ICD-۱۰ واجد شرایط PTSD شدند. میانگین سنی افراد ۹۶/۱۱±۶۷/۴۵ بود که جوان‌ترین آنها ۱۸سال و مسن‌ترین آنها ۷۵ سال سن داشتند. از میان افراد مورد مطالعه، ۹نفر(۱۲ درصد) سابقه مصرف نوشیدنی های الکلی، ۶ نفر(۸ درصد) سابقه اعتیاد و هم‌چنین ۲۶ نفر(۶۶/۳۴ درصد) سابقه مصرف سیگار داشتند. از طرفی تعداد ۱۳ نفر از افراد شرکت کننده در مطالعه حاضر، سابقه مراجعه به روانپزشک و روانشناس و نیز مصرف داروهای درمانی اختلالات روانشناختی داشتند( ۳۳/۱۷ درصد). ارزیابیهای بالینی PTSD سنجش شده در افراد مورد مطالعه نشان داد که فراوانی PTSD تحت بالینی در ۱۵ نفر، بالینی در ۳۱ نفر، زیر گروه I PTSD در ۷ نفر، زیر گروه II PTSD در ۱۳نفر، زیر گروه III PTSD در ۶ نفر و زیر گروه IV PTSD در ۳ نفر مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر فراوانی قابل توجهی از اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) در مراجعین ترومایی ارجاعی به بخش معاینات اداره کل پزشکی قانونی شیراز میباشد. حمایت روان شناختی از قربانیان حوادث ترومایی به منظور پیش گیری از عوارض ثانویه و جلوگیری از مزمن شدن PTSD در افراد از اهمیت بالایی برخوردار است.
