1- گروه زیست شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران 2- گروه علوم جانوری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران 3- گروه علوم جانوری، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم ، ایران ، ramahmd@yahoo.com
چکیده: (2153 مشاهده)
زمینه و هدف: کاهش توده سلول بتا در پاتوژنز دیابت نوع دو انسانی و در مدلهای دیابت جوندگان نقش دارد. بنابراین، بررسی عصارههای گیاهی از این جهت که آیا مانع کاهش توده سلولهای بتا و جزایر لانگرهانس میشوند اهمیت مییابد. هدف از این مطالعه تعیین و بررسی اثر عصاره برگ گیاه اسپند(P.harmala) بر آپوپتوز ناشی از استرپتوزوتوسین در بافت پانکراس رتهای صحرایی بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی که در سال 1395 انجام شد، تعداد 32 سر موش رت نر10±250 گرمیاز انستیتوپاستور تهران تهیه و به 4 گروه 8 تایی شامل؛ کنترل، دیابتی، دیابتی تحت تیمار با عصاره برگ، تجربی تحت تیمار با عصاره برگ اسپند، به طور تصادفی تقسیم شدند. رتهای گروههای دیابتی، دوز 60 میلیگرم بر کیلوگرم استپتوزوتوسین را دریافت نمودند. بعد از اطمینان از القاء دیابت در روز دهم تجویز عصاره متانولی برگ(150 میلیگرم بر کیلوگرم) به روش گاواژ به مدت 28 روز برای گروههای تحت تیمار با عصاره، آغاز گردید. عصاره متانولی برگ اسپند به روش سوکسله استخراج و اجزاء استخراج شده عصاره برگ به وسیله HPLC آنالیز گردید. در طول دوره قندخون رتها چک گردید و در انتهای آزمایش بافت پانکراس خارج و پس از طی مراحل بافتی و انجام رنگآمیزیهای بافتی عمومیهماتوکسیلینـ ائوزینوفیل و اختصاصی اگنور، تعداد سلولهای بتا شمارش و قطر جزایر اندازهگیری گردید. در نهایت دادههای جمع آوری شده با استفاده از آزمونهای آنالیز واریانس یک طرفه و توکی تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که عصاره برگ اسپند سرشار از ترکیبات فلاوونوئیدی است و اگرچه اختلاف معنیداری در غلظت سرمیگلوکز در روزهای دهم، چهاردهم و بیست و هشتم بین گروه دیابتی و گروه کنترل وجود دارد(001/0p<)، ولی هیچگونه اختلاف معنیداری بین گروه دیابتی تحت تیمار با این عصاره و گروه دیابتی وجود نداشته است. همچنین میانگین قطر جزایر در گروه دیابتی نسبت به گروه کنترل با اختلاف معنیدار(01/0p<) کاهش یافته بود، اما اختلاف معنیداری بین گروه دیابتی تحت تیمار با عصاره نسبت به گروه دیابتی وجود نداشت. نتایج در گروه تجربی تحت تیمار هم اختلاف معنیداری با گروه کنترل نشان نداد. نتیجهگیری: عصاره برگ اسپند اگرچه حاوی فلاوونوئید و ترکیبات فنولی بود، اما بر خلاف پژوهشهای گذشته، در گروه دیابتی نتوانسته بود عوارض ناشی از تجویز استرپتوزوتوسین را بهبود بخشد.
Safamanesh A, Aryan S, Ahmadi R, Parivar K. The effect of leaf extract P.harmala on streptozotocin-induced apoptosis in pancreatic tissue of rats. armaghanj 2021; 26 (2) :148-164 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-2903-fa.html
صفامنش عالیه، عریان شهربانو، احمدی رامش، پریور کاظم. بررسی اثر عصاره برگ گیاه اسپند(P.harmala) بر آپوپتوز ناشی از استرپتوزوتوسین در بافت پانکراس رتهای صحرایی. ارمغان دانش. 1400; 26 (2) :148-164